Een terugblik op storm Ciara

Gisteren teisterde storm Ciara Vlaanderen, meteen een grondige test voor de stevigheid van de VLINDER stations. Deze kwamen de storm goed door en dus kunnen we vandaag terugblikken met de gemeten wind en neerslagwaarden.

Zowat heel West-Europa kreeg gisteren te maken met het sterke windveld van Ciara. In Vlaanderen wakkerde de wind tijdens de voormiddag al sterk aan om in de loop van de namiddag zijn hoogtepunt te bereiken. Tijdens de avonduren volgde dan nog een actief koufront met niet alleen opnieuw veel wind maar ook best wat regen.

Maximale windstoten

Op onderstaande figuur wordt voor de 57 VLINDER stations die gisteren operationeel waren de maximaal gemeten windsnelheid weergegeven. Het is van groot belang te weten dat de wind bij de VLINDER stations gemeten wordt op een hoogte van ongeveer 1.5 m boven het oppervlak. Dit is dicht bij de grond waar er meer wrijving is en dus minder wind dan bv. op 10 m hoogte. De KMI windmetingen worden uitgevoerd op een hoogte van 10 m boven de grond en de impact van de meethoogte wordt snel duidelijk als we bv. kijken naar de metingen in Melle. Daar registreerde het VLINDER meetstation een windpiek van 82 km/u terwijl het KMI station enkele meters verderop een windstoot van 100 km/u vastlegde. De windstoten gemeten door de VLINDER meetstations zijn dus niet zomaar te vergelijken met de KMI metingen en zullen een onderschatting zijn.

Maximale windsnelheid (km/u) gemeten op VLINDER netwerk op 09/02/20.

De zwaarste windstoot, 114 km/u, werd opgetekend door VLINDER 25 Evergem. Geen verrassing daar dit meetstation temidden van een uitgestrekt waterbassin staat en de wind er volledig vrij spel heeft. Rekening houdend met het feit dat we slechts op 1.5 m boven het oppervlak meten, is dit wel een zeer forse waarde. In de Antwerpse haven registreerden we op de kade bij VLINDER 16 Beveren, andere meetlocatie met veel water in de nabijheid, 95 km/u. Het podium wordt vervolledigd door het Limburgse meetpunt VLINDER 18 Bree (92 km/u), gelegen in een zeer open akkerlandschap.

Als de meest open locaties de zwaarste windstoten opleveren, dan zullen de VLINDER weerstations in meer afgeschermde omgevingen logischerwijze de minste wind gekregen hebben. Het is voornamelijk in bosrijke omgevingen of dichtbebouwde omgevingen dat er veel wrijving optreedt en dus veel minder wind dichtbij het oppervlak gemeten wordt. Zo kan men bij VLINDER 39 Lommel, gelegen in een uitgestrekt bosgebied, moeilijk van storm spreken met een maximale 'windstoot' van 24.1 km/u. Andere meetstations waar de storm niet in de metingen terug te vinden is, zijn bv. de meetstations in dichtbebouwde omgevingen zoals VLINDER 3 Turnhout en VLINDER 19 Brussel.

Hoge neerslagintensiteiten op koufront

In de avond trok dan nog een koufront over waarop, behalve nog steeds veel wind, ook heel wat regen zat. Onderstaand kaartje toont de neerslagsom voor 09/02/2020 waarop duidelijk te zien is dat de grootste neerslaghoeveelheden gevallen zijn in een strook van Ieper over Gent en Antwerpen tot Turnhout. In het centrum van Antwerpen kregen de pluviometers het meest te drinken met neerslagsommen van 27.0 l/m^2 aan het Instituut voor Tropische Geneeskunde (ITG) (VLINDER 13) en 23.0 l/m^2 in de Zoo (VLINDER 12). Opvallend hierbij was dat de neerslagintensiteit zeer hoog was, en deze sommen nagenoeg volledig op slechts 1 uur tijd vielen.

De VLINDER weerstations zijn uitgerust met een 'tipping bucket' regenmeter waarvan geweten is dat deze bij veel wind en hoge neerslagintensiteiten wat regen kunnen missen. Dus mogelijk vormen deze waarden nog een beperkte onderschatting.

Totale neerslagsom (l/m^2) gemeten op VLINDER netwerk op 09/02/20.