VLINDER
  1. Home
  2. Nieuws
  3. 07-02-2020

Heldere winternacht met aanzienlijke temperatuursverschillen

Het hoeft geen zomer te zijn om hitte-eilanden terug te vinden. Ook tijdens een heldere, rustige winternacht treden grote temperatuursverschillen op. En dat werd mooi geïllustreerd door de metingen van het VLINDER netwerk tijdens de afgelopen nacht van 6 februari op 7 februari.

Bekijken we de temperatuurspaghetti van de bijna 60 VLINDER weerstations, dan valt meteen op dat tijdens de nacht de spreiding oploopt tot bijna 8°C. Overdag is dit veel beperkter en meten we meestal slechts verschillen van ongeveer 3 °C. Het koudste plekje afgelopen nacht was VLINDER weerstation 9 ten zuidoosten van Aalst met een minimale temperatuur van -3.1 °C. Het zachtst bleef het heel duidelijk op de Scheldekade in Beveren waar VLINDER weerstation 16 niet onder 2.4 °C dook.



Temperatuur spaghetti 07/02/20 Overzicht van het temperatuursverloop in Vlaanderen en Brussel tijdens de nacht van 6 februari 2020 op 7 februari 2020 [ruwe data].

Opwarmende invloed stad

Als we uit deze data een selectie maken van enkele weerstations vallen meteen een aantal trends op. Zo komt het stedelijk hitte-eiland duidelijk naar voren. In onderstaande figuur zijn de temperatuurscurves van de VLINDERs in de regio Gent weergegeven. En meteen valt op dat de afkoeling het snelst verloopt op de landelijke, open locaties zoals VLINDER weerstation 1 (Melle), maar ook VLINDER weerstation 28 (Gent) gelegen in de Gentbrugse Meersen vlakbij de stad. De temperaturen zakken veel langzamer bij de weerstations gelegen in de historische kuip van Gent zoals VLINDER weerstation 5 (Gent) of VLINDER weerstation 27 (Gent). Vreemde eend in de bijt lijkt VLINDER weerstation 25 (Evergem) te zijn waar de temperatuurscurve dichtbij de stedelijke waarden blijft. Dit meetpunt is nochthans zeer open en van verharding is geen sprake. Maar de temperatuur van het grote watervolume in het drinkwaterbassin zal slechts weinig veranderen, en dat heeft duidelijk zijn invloed op de VLINDER metingen aldaar.



Temperatuur spaghetti 07/02/20 Overzicht van het temperatuursverloop in de regio Gent tijdens de nacht van 6 februari 2020 op 7 februari 2020 [ruwe data].

Met het VLINDER netwerk is het niet alleen mogelijk om het hitte-eiland in grote steden als Brussel, Antwerpen en Gent op te volgen, maar ook in kleinere steden (Aalst, Mechelen, Ieper,...) zijn er meetpunten opgesteld. Afgelopen nacht konden we ook daar duidelijke temperatuursverschillen vaststellen zoals te zien bv. hieronder voor Aalst. Dit mag niet verbazen daar ook deze steden zeer dichtbebouwde stadskernen hebben.


Temperatuur spaghetti 07/02/20 Het hitte-eiland in Aalst tijdens de nacht van 6 februari 2020 op 7 februari 2020 [ruwe data].

Opwarmende invloed water

De eerder vermelde impact van water kunnen we ook op andere plaatsen vaststellen, denken we maar aan de vaststelling dat VLINDER weerstation 16 aan de Schelde de hoogste minimumtemperatuur registreerde. Nog een ander voorbeeld, opnieuw uit Oost-Vlaanderen, om dit te bekijken is Oudenaarde. Daar is er zowel een zeer landelijk meetpunt in de vlakte van de Scheldevallei als een VLINDER meetpunt op het Donkmeer. Deze liggen op ongeveer 2 km afstand van elkaar en ook hier stellen we vast dat het meetpunt omringd door water beduidend zachter blijft.

Dit zijn maar enkele beelden van 1 nacht. De komende maanden zullen onderzoekers en scholieren veel meer data gebruiken om te trachten de impact van stad, water maar ook groen doorheen alle seizoenen te begrijpen...


Temperatuur spaghetti 07/02/20 Impact van water op het temperatuursverloop in Oudenaarde tijdens de nacht van 6 februari 2020 op 7 februari 2020 [ruwe data].