Voorstelling VLINDER netwerk

De vele voorstellen voor meetlocaties resulteren in een uniek Vlaams citizen science meetnetwerk van 56 weerstations dat zal toelaten om nieuwe inzichten te krijgen in de omgevingsinvloed op het weer.

Na een gedetailleerde analyse van alle voorstellen ingestuurd door secundaire scholen zijn de locaties van het toekomstige VLINDER netwerk bekend. De weelde aan ingediende locaties maakt dat we een indrukwekkend netwerk van zeer uiteenlopende locaties bekomen. Dankzij sponsoring van de VLINDER IoT partner AllThingsTalk (3 weerstations) en een samenwerking met de stad Mechelen (3 weerstations) mogen er uiteindelijk 56 locaties een weerstation verwelkomen.

Van De Panne tot Maaseik

De diversiteit aan meetlocaties en de geografische spreiding is bijzonder groot zoals te zien op onderstaande overzichtskaart. Er zal gemeten worden in duingebieden aan de Kust (De Panne en De Haan) maar er komt ook een VLINDER weerstation bij de hoogste Vlaamse landduin gelegen in Limburg (Oudsbergen). Het VLINDER netwerk zal een gedetailleerd beeld geven van het hitte-eiland effect in Vlaanderen en Brussel. Beperkt dit fenomeen zich tot de grote steden of treedt het ook op in kleinere stadjes of zelfs dorpen? Zowel in de 3 grootste steden (Brussel, Antwerpen en Gent) als in een aantal kleinere steden (bv. Ieper, Sint-Truiden, Mechelen,...) zijn stedelijke VLINDER meetpunten voorzien. Het milderende effect van groen op hitte zal bestudeerd worden door metingen in groene stedelijke oases (bv. de Antwerpse Zoo of tuin Koninklijk Paleis) te vergelijken met nabijgelegen dichtbebouwde omgevingen. Het effect van water op het microklimaat zal onderzocht worden met metingen op eilandjes, langs rivieren en bij het uitgestrekte waterspaarbekken van Kluizen (Evergem). In hoeverre bepaalt het seizoen de impact van water op de temperatuur, is er een verschil tussen dag en nacht,...? De medewerking van bedrijven laat toe om in industriële omgevingen te meten (bv. in het Antwerpse en Gentse havengebied). In samenwerking met natuurorganisaties zullen ook een aantal uitgestrekte natuur- en bosgebieden (bv. in Noord-Limburg) een VLINDER meetpunt krijgen.

Overzicht locaties Overzichtskaart met de voorgestelde (in rood) en geselecteerde (in groen) VLINDER locaties. Ter illustratie van de diversiteit aan meetomgevingen wordt er rondom de kaart ingezoomd op 10 geselecteerde locaties.

Een gedetailleerd overzicht per provincie van de geselecteerde scholen en locaties kan hier gevonden worden:


Selectie op wetenschappelijke basis

Bij de selectie heeft de wetenschappelijke waarde van de voorgestelde locatie de doorslag gegeven. Zo werd voor elk voorstel zowel de directe omgeving als de lokale omgeving nauwkeurig bestudeerd. Er is gekozen om zo divers mogelijke landschappen te selecteren verspreid over heel Vlaanderen. Praktische randvoorwaarden zoals de vandalismegevoeligheid op een locatie hebben ook een rol gespeeld. Tenslotte is er getracht om voor geselecteerde locaties ook minstens één andere VLINDER locatie in dezelfde regio te hebben zodat de metingen vergeleken kunnen worden. Om de wetenschappelijke waarde van het netwerk nog verder te versterken, hebben onderzoekers zelf nog 4 locaties toegevoegd in relevante omgevingen waarvoor geen geschikte voorstellen ingediend werden door scholen (bv. in centrum Brussel).

Gesmaakte samenwerking met scholen

Om dit unieke netwerk op te bouwen moesten we rekenen op de medewerking van Vlaamse secundaire scholen en die samenwerking heeft ons tot nog toe zeer positief verrast! Het was bijzonder interessant om zoveel goede voorstellen te ontvangen van 160 secundaire scholen (ASO, BSO, TSO, KSO en BuSO) vanuit heel Vlaanderen. Vaak bleef het enthousiasme niet beperkt tot scholen, maar zetten ook lokale overheden, bedrijven of burgers hun schouders mee onder voorgestelde locaties. Uiteindelijk zijn er locaties geselecteerd horend bij 47 secundaire scholen die dus een VLINDER weerstation zullen bouwen en plaatsen op de geselecteerde locatie. Deze scholen zullen een bericht ontvangen met verdere informatie en een uitnodiging voor een demo-moment voor de betrokken leerkrachten. Dit najaar zullen de scholen de weerstations bouwen en eind 2019 zal het netwerk operationeel zijn.

Tot onze spijt ontgoochelen we vandaag ook meer dan 100 scholen met vaak eveneens goede voorstellen. Door te kiezen voor geclusterde meetpunten zijn er ook regio's die uit de VLINDER-boot vallen. Maar het is vandaag binnen het huidige project niet mogelijk om meer locaties op te nemen. Scholen die niet geselecteerd zijn, kunnen nog steeds aan de slag met het educatieve materiaal dat in de loop van het najaar online zal verschijnen. Bovendien zal iedereen alle data in realtime kunnen raadplegen via het WOW-platform.

We wensen langs deze weg alle scholen maar ook de gemeenten, steden, burgers en bedrijven betrokken bij een voorstel te bedanken voor hun enthousiasme en inzet!